e-neaionia

Σε Πάρκο Πολιτισμού μετατρέπεται το κτήμα Φιξ στο Ηράκλειο – Η πολυτάραχη ιστορία του

Νέα σελίδα ανοίγει για το κτήμα Φιξ στο Ηράκλειο Αττικής, που προορίζεται να γίνει Πάρκο Πολιτισμού και χώρος Πρασίνου για τους δημότες. Το Ελεγκτικό Συνέδριο με απόφαση του έκρινε νόμιμη την αναγκαστική απαλλοτρίωση του Κτήματος Φιξ από το Δήμο Ηρακλείου Αττικής, καθώς και την προσφυγή σε δανεισμό για την απόκτησή του.

Το Ελεγκτικό Νομικό Όργανο στην απόφασή του ζητά την τροποποίηση κάποιων γενικών όρων της δανειακής σύμβασης με το τραπεζικό ίδρυμα που επελέγη, καθώς και τον προσδιορισμό του ποσού της αποζημίωσης για κάθε δικαιούχο, έστω κι αν αυτό αποτελεί επόμενο στάδιο της διαδικασίας.

Σε Πάρκο Πολιτισμού μετατρέπεται το κτήμα Φιξ στο Ηράκλειο
Όλα ξεκίνησαν με αφορμή την εγκατάσταση εκεί της Οικογένειας Φιξ από την Βαυαρία

Η Οικονομική Επιτροπή του Δήμου Ηρακλείου, στη σημερινή της συνεδρίαση αποφάσισε την αποδοχή των υποδείξεων του Ελεγκτικού Συνεδρίου, ώστε με την τροποποιημένη δανειακή σύμβαση ο Δήμος να λάβει σύντομα τις σχετικές εγκρίσεις.

Έπειτα και από αυτό το βήμα, πολύ σύντομα το κτήμα Φιξ, ένας υπέροχος πνεύμονας πρασίνου, θα είναι στη διάθεση των κατοίκων του Ηρακλείου και της Αττικής γενικότερα, ως χώρος Πρασίνου, Πολιτισμού και Ιστορίας.

Η ιστορία της μπύρας Φιξ και το κτήμα στο Νέο Ηράκλειο

Η συνολική επιφάνεια του πάρκου Φιξ στο Νέο Ηράκλειο είναι 27 στρέμματα. Μέσα στα όρια του βρίσκονται το κύριο κτήριο που ήταν η θερινή κατοικία της οικογένειας των Φίξ, τρία βοηθητικά κτήρια και δύο αποθήκες.

Σε Πάρκο Πολιτισμού μετατρέπεται το κτήμα Φιξ στο Ηράκλειο
Η θερινή κατοικία των Φιξ στο κτήμα του Νέου Ηρακλείου

Το κύριο κτήριο έχει συνολική επιφάνεια 726 τ.μ και είναι αντιπροσωπευτικό δείγμα νεοκλασικής αρχιτεκτονικής, Η κατασκευή του τοποθετείται την δεκαετία 1920-1930. Το κτίσμα και ο χώρος ακολουθεί πιστά την πορεία της οικογένειας των Φιξ, που έφεραν τη γνωστή μπύρα στην Ελλάδα από τον 18ο αιώνα. Η παρακμή των Φιξ σήμανε μοιραία την εγκατάλειψη του από την αρχή της δεκαετίας του 1980, οπότε και άρχισαν οι λεηλασίες και οι σταδιακές φθορές του. Το κτήμα όμως παραμένει μία σπάνια όαση πρασίνου για τα δεδομένα της Αττικής, καθώς έχει 1560 περίπου δέντρα -κυρίως πεύκα και κυπαρίσσια.

Σε Πάρκο Πολιτισμού μετατρέπεται το κτήμα Φιξ στο Ηράκλειο
Το κτήμα Φιξ είναι ένας χώρος πρασίνου που εκτείνεται σε 27 στρέμματα στο Ηράκλειο Αττικής

 

Η ιστορία του χώρου είναι άμεσα συνδεδεμένη με την οικογένεια των Βαυαρών Εμπόρων, που δημιούργησαν την πρώτη ζυθοποιϊα της ομώνυμης μπύρας ΦΙΞ στην Ελλάδα. Όλα ξεκίνησαν τον Μάιο του 1837, όταν ο Όθωνας ύστερα από αίτηση Γερμανών στρατιωτικών για μόνιμη εγκατάσταση στην Ελλάδα, εξέδωσε Διάταγμα με το οποίο ίδρυε τη Βαυαρική Στρατιωτική Αποικία Ηρακλείου.

Πως διάλεξαν οι Βαυαροί το Ηράκλειο – Το τεστ με το κρέας

Οι Βαυαροί θέλησαν να επιλέξουν τοποθεσία εγκατάστασης στην Αττική και για να βρουν το κατάλληλο μέρος έκαναν το περίφημο τεστ με το κρέας. Τοποθέτησαν δηλαδή, σε διάφορα μέρη της Αττικής κομμάτια νωπού κρέατος για να δούνε που θα διατηρηθεί περισσότερο, χωρίς να σαπίσει. Έτσι επίλεξαν τελικά το Ηράκλειο, καθώς το σημείο φημίζεται για το καλό του κλίμα και το γεγονός ότι δεν έχει πολύ υγρασία. Aνάμεσα στις οικογένειες από την Βαυαρία, που εγκαταστάθηκαν στο Ηράκλειο ήταν και η οικογένεια του Φιξ, που ίδρυσε το 1864 την ομώνυμη Ζυθοποιϊα.

Η οικογένεια του Γιοχαν Καρλ Φουξ (Johann Karl Fuchs) μετέπειτα γνωστή ως Οικογένεια Fix, θα εγκατασταθεί αρχικά στο Ηράκλειο Αττικής και θα αγοράσει δύο ακόμη κτήματα στο κέντρο της Αθήνας, για να δημιουργήσει εργοστάσια μπύρας.

Σε Πάρκο Πολιτισμού μετατρέπεται το κτήμα Φιξ στο Ηράκλειο
Ερειπωμένο και λεηλατημένο το θερινό Μέγαρο των Φιξ στο Ηράκλειο Αττικής

Οι Φιξ απολάμβαναν την εύννοια του Βασιλιά και γρήγορα καθιέρωσαν το προϊόν τους. Αντιμετώπιζαν ωστόσο διάφορα λειτουργικά προβλήματα, καθώς η μπύρα απαιτούσε ιδιαίτερα χαμηλές θερμοκρασίες και ψύξη. Το κλίμα της Αθήνας δεν βοηθούσε το προϊόν να συντηρηθεί και τότε ο Βαυαρός ζυθοποιός ανέθετε στους κατοίκους από το Μενίδι να μεταφέρουν με τα μουλάρια τους την πρώτη ύλη στην Πάρνηθα για να την καταψύξουν και κατόπιν να την κουβαλούν μέσα σε σακιά στο εργοστάσιο του Φιξ στο Κολωνάκι. Το 1893, τη σκυτάλη ανέλαβε ο Κάρολος Φιξ, γιος του ιδρυτή, ο οποίος μετέφερε το εργοστάσιο Φιξ στη Λεωφόρο Συγγρού.

Σε Πάρκο Πολιτισμού μετατρέπεται το κτήμα Φιξ στο Ηράκλειο
Το 1957 το εργοστάσιο του ΦΙΞ στη Συγγρού ανατίθεται στον περίφημο αρχιτέκτονα Τάκη Ζενέτο 

Περίπου τότε αρχίζει η απόλυτη επικράτηση της μπύρας Φιξ στην Ελλάδα και η οικογένεια στις αρχές του 19ου αιώνα κτίζει την εξοχική της κατοικία στο κτήμα του Ηρακλείου. Ένα κτήριο ανάλογο της οικονομικής ευρρωστίας των Φιξ που μέχρι το 1950 έχουν γίνει κυρίαρχη δύναμη στην ελληνική αγορά και έχουν αποσπάσει πληθώρα βραβείων, παρά τα πλήγματα που υπέστησαν τα εργοστάσια των Φιξ στη διάρκεια των δυο παγκοσμίων πολέμων.

Η μπύρα Φιξ απολαμβάνει ένα ιδιότυπο μονοπώλιο στην Ελλάδα για αρκετές δεκαετίες, μηδενίζοντας τους ανταγωνιστές της και γιγαντώνοντας την επιχειρηματική της αυτοκρατορία.   Κάποτε όμως θα επέλθει η κόπωση και η μοιραία παρακμή.

Σε Πάρκο Πολιτισμού μετατρέπεται το κτήμα Φιξ στο Ηράκλειο
Η Αλίκη Βουγιουκλάκη διαφημίζει την μπύρα Φιξ

Στα τέλη της δεκαετίας του ’50, ένα μέλος της οικογένειας, ο Αντώνιος Φιξ, αποσκίρτησε από την επιχείρηση και δημιούργησε νέο εργοστάσιο επί της οδού Πέτρου Ράλλη, όπου λανσάρει την μπύρα ‘’Αλφα’’, χωρίς όμως ιδιαίτερη επιτυχία. Λίγα χρόνια αργότερα, οι εγκαταστάσεις αγοράστηκαν από τον Πρόδρομο Μποδοσάκη, για να καταλήξουν εν τέλει πάλι στην οικογένεια του Καρόλου Φιξ.

“Η μπύρα Φιξ κάνει …κακό” – Η παρακμή της αυτοκρατορίας

Η μπύρα Φιξ βρίσκεται στο απόγειο της δόξας της όταν αίφνης, αίρεται το άτυπο μονοπώλιο που απολάμβανε. Η κυβέρνηση του Γεωργίου Παπανδρέου δίνει νέες άδειες σε ζυθοποιούς και εγκρίνει τη δημιουργία νέων εργοστασίων, μετά απο καταγγελίες συνδικάτων και μικροεμπόρων για μονοπωλιακές πρακτικές των Φιξ και υπερβολικό πλουτισμό. Ένα από αυτά τα εργοστάσια ανήκει στην ολλανδική Heineken, η οποία παράγει την Amstel. Μάλιστα η συγκεκριμένη μπύρα, έβγαινε σε μικρότερο μπουκάλι και φυσικά σε χαμηλότερη τιμή, οπότε σύντομα εκτόπισε την Φιξ από την πρώτη θέση.   

Σε Πάρκο Πολιτισμού μετατρέπεται το κτήμα Φιξ στο Ηράκλειο
“Η μπύρα Φιξ κάνει καλό” το σλόγκαν της εποχής που παραφράστηκε

Χολωμένη σχεδόν η οικογένεια των Φιξ από το πολιτικό παιχνίδι φημολογείται ότι ενεπλάκη στην ανατροπή της κυβέρνησης Παπανδρέου, γεγονός που έκανε τον κόσμο να παραφράζει το διάσημο τότε σλόγκαν «Η Μπύρα Φιξ κάνει καλό» στο «Η μπύρα Φιξ κάνει κακό».

Τα τέλη της δεκαετίας του ΄70 και οι αρχές του ΄80 βρίσκουν το όνομα Φιξ ανακατεμένο με πολιτικές αντιπαραθέσεις. Η χήρα Φιξ παντρεύεται τον εκπρόσωπο της Ένωσης Κέντρου, Πέτρο Γαρουφαλιά, και το βαρύ έως πρότινος εμπορικό όνομα ταυτίζεται πια με την κυβέρνηση της αποστασίας. Οι πωλήσεις έπεσαν, ο ανταγωνισμός γιγαντώθηκε και η παρακμή άρχισε. Η επίσημη πτώχευση των Φιξ θα έρθει το 1983, με υπέρογκα δάνεια να βαραίνουν εγκαταστάσεις και εργοστάσια.