Μια πολύτιμη παρακαταθήκη, μία Κιβωτό Ιστορίας, με ομιλίες υψηλού επιστημονικού κύρους και ιστορικής μελέτης άφησε πίσω του το 10ο Συμπόσιο του Κέντρου Μικρασιατικού Πολιτισμού, που έγινε στη Νέα Ιωνία.
Το Συμπόσιο τελούσε υπό την αιγίδα της Προεδρίας της Δημοκρατίας και στην έναρξη των εργασιών του την Παρασκευή 6 Μαΐου 2022, η Νέα Ιωνία υποδέχθηκε στο Συνεδριακό Κέντρο του Δήμου Νέας Ιωνίας την Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου, που κήρυξε την έναρξη των εργασιών του 10ου Συμποσίου του ΚΕ.ΜΙ.ΠΟ.
Στην εντυπωσιακά ανακαινισμένη αίθουσα, που κοσμούσαν φωτογραφίες και χάρτες της περιόδου 1919-1922 ξεκίνησε το 10ο Συμπόσιο του ΚΕ.ΜΙ.ΠΟ. που ολοκλήρωσε τις εργασίες του το βράδυ της Κυριακής 8 Μαΐου 2022. Το Συμπόσιο έλαβε χώρα στο πλαίσιο των επετειακών εκδηλώσεων τιμής και μνήμης για τα 100 έτη από την Μικρασιατική καταστροφή, που διοργανώνει η Ιερά Μητρόπολη Ν. Ιωνίας, Φιλαδελφείας, Ηρακλείου και Χαλκηδόνος με τους Δήμους της Ν. Ιωνίας, Ν. Φιλαδέλφειας- Ν. Χαλκηδόνας και Ηρακλείου Αττικής.
Στην έναρξη των εργασιών του Συμποσίου, χαιρετισμό απηύθυναν κατά σειρά ο Πρόεδρος του ΚΕ.ΜΙ.ΠΟ. του Δήμου Ν. Ιωνίας Λουκάς Χριστοδούλου, η Δήμαρχος Νέας Ιωνίας Δέσποινα Θωμαΐδου και ο Σεβασμιότατος Μητροπολίτης Ν. Ιωνίας, Φιλαδελφείας, Ηρακλείου και Χαλκηδόνος κ. Γαβριήλ.
Η ομιλία της Προέδρου της Δημοκρατίας στη Νέα Ιωνία
Χαιρετισμό απηύθυνε επίσης η Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου, η οποία επεσήμανε τη σημασία που έχει για τον Ελληνισμό η περιοχή της Μικράς Ασίας, η οποία υπήρξε το κέντρο του ελληνικού κόσμου μέχρι και τις αρχές του 20ου αιώνα και η πατρίδα της ελληνικής διανόησης.
Η κ. Σακελλαροπούλου τόνισε επίσης την προσφορά του Μικρασιατικού Ελληνισμού τόσο στις επιστήμες, στον πολιτισμό και στην παιδεία, όσο και στην ιστορική εξέλιξη του Ελληνισμού από τα αρχαία χρόνια μέχρι σήμερα, αναφέροντας χαρακτηριστικά: «… Παρά τις δυσκολίες ενσωμάτωσης και αποκατάστασης των προσφύγων Μικρασιατών, τις καθυστερήσεις, τις ελλείψεις και τις αναπόφευκτες, για ένα τόσο μεγάλο εγχείρημα, αδικίες εκατοντάδες χιλιάδες πολυτάλαντοι και δημιουργικοί άνθρωποι άρχισαν στη χώρα μας μία νέα ζωή, κομίζοντας από την παλιά τους πατρίδα τη σοφία ενός πολιτισμού τριών χιλιάδων χρόνων.
Επιτεύχθηκε η εθνική ομοιογένεια, ειδικά στην Μακεδονία και στις παραμεθόριες περιοχές. Αναζωογονήθηκαν και τονώθηκαν η οικονομία, η λογοτεχνία, τα γράμματα και οι τέχνες. Με τον τρόπο αυτό η καταστροφή του 1922 μετατράπηκε σε κοινωνικό και οικονομικό θρίαμβο, γεγονός που αποτελεί, όπως σωστά έχει γραφεί, το μεγαλύτερο ειρηνικό επίτευγμα του νεοελληνικού κράτους…»
Λουκάς Χριστοδούλου: Όταν χάσεις πατρίδα, πατρίδα γίνεται η μνήμη
Ο Πρόεδρος του ΚΕ.ΜΙ.ΠΟ. Λουκάς Χριστοδούλου στον χαιρετισμό του ανέφερε μεταξύ άλλων: «… Όπως έχει λεχθεί, όταν χάνεις κάτι που αγαπάς προσπαθείς να αναπληρώσεις το κενό. Από τότε που έχασα την πατρίδα μου, πατρίδα μου έγινε η μνήμη. Όσα είχα αφήσει πίσω μου, εικόνες, ήχους, μυρωδιές, τα κουβαλούσα μέσα μου και δεν μπορούσε κανείς να μου τα πάρει. Ήταν σαν ένα μπουκάλι κρασί που το φυλάς σε μια σκοτεινή γωνιά του σπιτιού για μια ξεχωριστή περίσταση.
Μπορεί ο ήλιος να είναι ίδιος σε κάθε γωνιά της γης, το χώμα μετά τη βροχή να έχει την ίδια μυρωδιά, ο ουρανός και η θάλασσα να έχουν παντού το ίδιο χρώμα, ο άνεμος όταν φυσά να κάνει τον ίδιο ήχο, αλλά… αλλά όταν έρθει η ώρα να πάρεις τον δρόμο της προσφυγιάς θυμάσαι τον ουρανό, τη θάλασσα, τον ήλιο και το χρώμα της πατρίδας σου και καταλαβαίνεις ότι ήταν μοναδικά γιατί ήταν δικά σου…».
Η δήμαρχος Νέας Ιωνίας Δέσποινα Θωμαΐδου αναφέρθηκε «…στη ιδιαίτερη προσφορά του Μικρασιατικού Ελληνισμού τόσο στις επιστήμες, στον πολιτισμό και στην παιδεία, όσο και στην ιστορική εξέλιξη του Ελληνισμού από τα αρχαία χρόνια μέχρι σήμερα, αλλά και στη μεγάλη πρόκληση της Νέας Ιωνίας που μέσα σε δύσκολες συνθήκες τα κατάφερε και αποτέλεσε ένα αξιοθαύμαστο παράδειγμα καθώς αναπτύχθηκε ταχύτατα ως βιομηχανική πόλη και ως σήμερα σε ένα μεγάλο οικονομικό κέντρο της Αθήνας…»
Μητροπολίτης Γαβριήλ: Η Συμβολή της Εκκλησίας στον Μικρασιατικό Ελληνισμό
Στον χαιρετισμό του ο Σεβασμιότατος Μητροπολίτης κ. Γαβριήλ καλωσόρισε με θερμά λόγια την Πρόεδρο της Δημοκρατίας και την ευχαρίστησε για την τιμητική παρουσία της στην έναρξη των εργασιών του ΚΕ.ΜΙ.ΠΟ. του Δήμου, μέσω των οποίων προβάλλονται και αναδεικνύονται, όπως χαρακτηριστικά ανέφερε, τόσο η πνευματική και ηθική, όσο και η μαρτυρική συμβολή της Ορθοδόξου Εκκλησίας μας στον Μικρασιατικό Ελληνισμό.
Την έναρξη των εργασιών του Συμποσίου τίμησαν επίσης με την παρουσία τους ο Δήμαρχος Νέας Φιλαδέλφειας-Νέας Χαλκηδόνας κ. Ιωάννης Βούρος, ο Αναπληρωτής Διευθυντής του Ιδρύματος Ποιμαντικής Επιμόρφωσης της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών Πανοσ. Αρχιμ. Θεολόγος Αλεξανδράκης, κληρικοί της Ιεράς Μητροπόλεως, βουλευτές του Ελληνικού Κοινοβουλίου (Δημ. Καιρίδης, Κώστας Ζαχαριάδης και Γιώργος Κατρούγκαλος), μέλη των Δημοτικών Συμβουλίων και των τριών Δήμων της Μητροπολιτικής περιφέρειας, πρόεδροι και εκπρόσωποι προσφυγικών συλλόγων και Μικρασιατικών σωματείων τόσο της ευρύτερης περιοχής, όσο και άλλων περιοχών της Ελλάδας (Κοζάνη, Ηράκλειο Κρήτης, Ιωάννινα, Καβάλα, Κιλκίς, Βόλο, Χίο, Θεσσαλονίκη, Καλαμάτα).
Τιμές στους Henry Morgenthau και Asa Jennings
Μετά την έναρξη του συμποσίου αποδόθηκαν τιμές στους Henry Morgenthau και Asa Jennings για την μεγάλη τους συμβολή αφενός στην αποκατάσταση των προσφύγων αφετέρου στη διάσωση των εγκλωβισμένων στην προκυμαία της Σμύρνης, γεγονός που επεσήμανε στην ομιλία της και η Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου.
Κατά την πρώτη ημέρα παρουσίασαν τις εισηγήσεις τους, οι:
– Γιώργος Θ. Μαυρογορδάτος: «Ανεξέταστες όψεις της Λωζάνης: Οι εξαιρέσεις από την Ανταλλαγή και οι πολεμικές αποζημιώσεις».
– Ιάκωβος Μιχαηλίδης: «Η καταστροφή της Σμύρνης μέσα από τις πηγές».
– Αντώνης Κλάψης: «Εύθραυστη σαν πορσελάνη: Η Συνθήκη Ειρήνης των Σεβρών».
– Παρασκευή Ευσταθιάδου: «Η ασκηθείσα πολιτική της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας στις πόλεις της Κωνσταντινούπολης και της Σμύρνης, πριν από τη Συνθήκη των Σεβρών».
Κατά την δεύτερη ημέρα (Σάββατο 7 Μαΐου) παρουσίασαν τις εισηγήσεις τους, οι:
– Δημήτρης Σταματόπουλος: «Ερμηνευτικά σχήματα και Θεωρητικές Προσεγγίσεις στη Μικρασιατική Kαταστροφή».
– Ειρήνη Σαρίογλου: «Οι επιπτώσεις της Συνθήκης της Λωζάνης στην ελληνική εκπαίδευση της Πόλης».
– Φωτεινή Τομαή: «Το διπλωματικό βαλς των μεγάλων της εποχής, η νεκρανάσταση του Μεγάλου Ασθενή και η τύχη του Ελληνισμού της Ανατολίας».
– Αθανάσιος Χρήστου: «Κωνσταντίνος Καραθεοδωρή».
– Κων/νος Υφαντής: «Από τις Σέβρες στη Λωζάνη: Η διπλωματική διάσταση».
– Κων/νος Κολιόπουλος: «Από τις Σέβρες στη Λωζάνη: Η στρατιωτική διάσταση».
Κατά την τρίτη και τελευταία ημέρα του συμποσίου (Κυριακή 8 Μαΐου 2022) παρουσίασαν τις εισηγήσεις τους, οι:
– Θεοδόσης Κυριακίδης: «Οι Δίκαιοι Τούρκοι. Ένα αποσιωπημένο κεφάλαιο της γενοκτονίας».
– Αρχάγγελος Γαβριήλ: «Η ίδρυση της Τουρκο-ορθόδοξης εκκλησίας και η εμπλοκή της στην Ανταλλαγή των Ελληνο-ορθόδοξων Πληθυσμών στην Καππαδοκία (1919-1923).
– Ελισάβετ Κοντογιώργη: «O FridtJof Nansen και η υποχρεωτική ανταλλαγή των πληθυσμών μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας».
– Σία Αναγνωστοπούλου: «Σμύρνη: Από τη Συνθήκη των Σεβρών στην Καταστροφή».
Το 10ο Συμπόσιο του ΚΕ.ΜΙ.ΠΟ. ολοκληρώθηκε με τον σύντομο απολογισμό και τα συμπεράσματα που ανέπτυξε ο Πρόεδρος του ΚΕ.ΜΙ.ΠΟ. Λουκάς Χριστοδούλου, ευχαρίστησε τους εισηγητές και τους συνέδρους, τονίζοντας ιδιαίτερα την συμβολική παρουσία της Προέδρου της Δημοκρατίας κ. Κατερίνας Σακελλαροπούλου στην έναρξη του Συμποσίου.