Η ελληνική Black Friday απόκτησε διαστάσεις …εβδομάδας και συνεπαίρνει με τη δυναμική της όλο και περισσότερους καταναλωτές. Φέτος, η μέρα της θα είναι η 25η Νοεμβρίου, αφού παραδοσιακά πρόκειται για την τελευταία Παρασκευή του μήνα.
Ως αμερικανοκίνητος θεσμός η Black Friday ακολουθεί την ημέρα των Ευχαριστιών και στην άλλη άκρη του Ατλαντικού μετράει ήδη 71 χρόνια ζωής. Στην Ελλάδα πάντως η μόδα της Black Friday αριθμεί μόλις λίγους Νοέμβρηδες και φέτος o καταναλωτικός εορτασμός της θα απογειωθεί για πολλούς λόγους.
Γιατί ονομάστηκε Black Friday
Υπάρχουν τουλάχιστον δύο διαφορετικές ερμηνείες για την ονομασία της Black Friday.
Η πρώτη μας γυρίζει στη δεκαετία του ’50, όταν οι έμποροι έκαναν με χειρόγραφο τρόπο εγγραφές στα λογιστικά τους βιβλία. Για να ξεχωρίζουν τα αποτελέσματα της ημέρας από τις εισπράξεις χρησιμοποιούσαν για τα ελλείμματα κόκκινο μελάνι και για τα κέρδη μαύρο.
Μία ευρύτατη στατιστική έδειξε πως η 4η Παρασκευή του Νοέμβρη συνήθως ήταν ο προάγγελος των αγορών που θα γίνονταν για Χριστούγεννα και Πρωτοχρονιά. Οι καταναλωτές είχαν ήδη πάρει το μισθό του Νοεμβρίου και βγαίνοντας να βολιδοσκοπήσουν την αγορά αγαθών ενόψη εορτών, φαίνεται πως υπέκυπταν και τελικά ψώνιζαν μαζικά.
Έτσι οι καταστηματάρχες χρειάζονταν μπόλικο μαύρο μελάνι για να καταγράψουν τα κέρδη τους. Εξού και το λογοπαίγνιο στο όνομα εκείνης της Παρασκευής που καταγράφηκε ως μαύρη λόγω μελανιού. Τα κέρδη μάλιστα ήταν τόσα που οι έμποροι γρήγορα αποφάσισαν να πριμοδοτήσουν με την μεγαλύτερη έκπτωση της χρονιάς, που θα διαρκούσε για μία και μόνο μέρα. Έτσι προέκυψε το Black Friday.
Η μαύρη Παρασκευή των δρόμων και των τροχονόμων
Μία άλλη ερμηνεία για την ονομασία, λέει πως η «Μαύρη Παρασκευή» πρωτοαναφέρθηκε από τους τροχονόμους στη Φιλαδέλφεια των ΗΠΑ. Η κίνηση των δρόμων εκείνη τη μέρα ήταν τεράστια, αφού όλοι ζητούσαν άδεια λόγω των εκπτώσεων και της έναρξης της χριστουγεννιάτικης περιόδου, οπότε γινόταν δύσκολη η δική τους δουλειά.
Ήταν το περιοδικό «Factory Management and Maintenance», το Νοέμβριο του 1951, που δημοσίευσε την πρώτη αναφορά στην ονομασία. Συγκεκριμένα, μιλούσε για τη συνήθεια των υπαλλήλων να κάνουν κοπάνα από την εργασία τους την Παρασκευή μετά την Ημέρα των Ευχαριστιών, προφασιζόμενοι ασθένεια, προκειμένου να απολαύσουν την τετραήμερη αργία.
Ο όρος Black Friday χρησιμοποιήθηκε αρχικά στην πολιτεία της Φιλαδέλφειας, ενώ η πρώτη επίσημη αναφορά από τους New York Times συνέβη το 1975.
Η ελληνική Black Friday σε …τριήμερο εορτασμό
Ένα τερτίπι του καιρού και η κακοκαιρία “Εύα” που προηγήθηκε το προηγούμενο Σαββατοκύριακο, μετέτρεψαν την ελληνική Black Friday σε …τριήμερο εορτασμό των αγορών. Η Κυριακή που τα καταστήματα θα παρέμεναν ανοιχτά μεταφέρθηκε για τις 27 Νοεμβρίου. Δεδομένου λοιπόν, ότι η Black Friday επισήμως είναι στις 25 Νοεμβρίου και τη Δευτέρα 28 Νοεμβρίου ακολουθεί η Cyber Monday, το πανηγύρι των αγορών απλώνεται χρονικά σε φάσμα εβδομάδας.
Πέρυσι, παρά τις υψηλές προσδοκίες, ο τζίρος αυτών των ημερών κινήθηκε γύρω στο 85% του 2019, δηλαδή περίπου στα 300 εκ ευρώ. Η αγορά προσπαθεί να ανακτήσει το έδαφος που έχασε την περίοδο της Πανδημίας και έτσι φέτος ο πήχης τίθεται υψηλότερα. Την ίδια ώρα όμως η ενεργειακή κρίση και η ακρίβεια στις τιμές των αγαθών περιορίζουν τις προοπτικές. Έτσι, “κλειδί” για το πώς θα εξελιχθούν τα πράγματα είναι το ύψος των προσφορών και των εκπτώσεων, που προτίθενται να δώσουν τα εμπορικά καταστήματα.