Το What2Vote.gr είναι ένα τεστ για αναποφάσιστους ψηφοφόρους των εκλογών, που λειτουργεί ως ηλεκτρονικός σύμβουλος ψήφου και κυριολεκτικά κάνει θραύση στο διαδίκτυο.
75.622 χρήστες είχαν προστρέξει στο What2Vote.gr από τις 18 Απριλίου έως και τις 2 Μαΐου – πάνω από 36.000 μόνο τις δύο πρώτες ημέρες.
Με βάση τις απαντήσεις σε συνολικά 30 θέματα πολιτικής, ο ηλεκτρονικός σύμβουλος ψήφου τοποθετεί τον χρήστη σε ένα δισδιάστατο κομματικό τοπίο: ο οριζόντιος άξονας δείχνει τη θέση μας στα ζητήματα της οικονομίας, όπου χρησιμοποιείται η κλασική διαίρεση Αριστεράς – Δεξιάς, και ο κάθετος άξονας τη θέση μας στα κοινωνικοπολιτισμικά ζητήματα, όπου χρησιμοποιείται η διάκριση προοδευτικός – συντηρητικός.
Εκτός από τη θέση στον πολιτικό χάρτη, ο χρήστης ανακαλύπτει και την απόσταση που τον χωρίζει από τα κόμματα, το στίγμα των οποίων έχει προκύψει από την κωδικοποίηση των επίσημων θέσεών τους. Οταν υπάρχει σαφής εγγύτητα με κάποιο κόμμα, ο σύμβουλος ψήφου προτείνει επιλογή κόμματος.
Το πρόγραμμα υποστηρίζεται από το Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης του ΕΚΠΑ, το Greek Politics Specialist Group του βρετανικού Political Studies Association και το γραφείο της Friedrich Ebert Stiftung στην Αθήνα.
Η επιστημονική ομάδα πίσω από τον ηλεκτρονικό σύμβουλο ψήφου θεωρεί ότι το ενδιαφέρον θα αυξάνεται καθώς πλησιάζουμε προς τις εκλογές. Είναι ένδειξη του μεγάλου ποσοστού αναποφάσιστων ψηφοφόρων; Σύμφωνα με τη Λαμπρινή Ρόρη, επίκουρη καθηγήτρια Πολιτικής Ανάλυσης στο ΕΚΠΑ και συντονίστρια της επιστημονικής ομάδας του What2vote.gr, μέρος των πολιτών που προσφεύγει στον ηλεκτρονικό σύμβουλο ψήφου είναι αναποφάσιστοι.
Δεν είναι όμως μόνον η εκκρεμής απόφαση σε σχέση με την ψήφο που εκτόξευσε τη συμμετοχή. «Είναι σχεδόν εδραιωμένο στο μυαλό σημαντικής μερίδας ψηφοφόρων ότι η εκλογή της 21ης Μαΐου δεν θα οδηγήσει σε σχηματισμό κυβέρνησης, λόγω της απλής αναλογικής και της σχετικής απροθυμίας των πρωταγωνιστών να προχωρήσουν σε κυβέρνηση συνεργασίας», σημειώνει στην «Κ».
«Αυτό δημιουργεί μια αίσθηση “χαλαρής ψήφου” και σε πολίτες που δεν είναι απαραιτήτως αναποφάσιστοι, αλλά θεωρούν ότι υπάρχει ένα περιθώριο “πειραματισμού” ή, για να το πούμε πιο καθαρά, ψήφου δύο γύρων, με διαφορετικά κριτήρια σε κάθε έναν γύρο. Με δεδομένο ότι θα ψηφίσουν με γνώμονα τον σχηματισμό κυβέρνησης στις δεύτερες εκλογές, αναζητούν το κριτήριο της ψήφου της πρώτης εκλογής και, κατ’ επέκταση, το κόμμα που θα ψηφίσουν. Ενα από τα κριτήρια μπορεί να είναι και οι επίσημες θέσεις των κομμάτων».
Πολλοί ανάρτησαν το αποτέλεσμα στο Facebook εν είδει φωτογραφίας του πολιτικού τους προφίλ. Αυτός είμαι, εκεί ανήκω, αυτό είναι το στίγμα μου στον χάρτη.
Οι άξονες στο What2Vote.gr
Για πολλούς το τεστ δεν θα έχει καμία επίδραση στην εκλογική τους προτίμηση, που ήταν ήδη προαποφασισμένη. «Η ψήφος είναι αποτέλεσμα πολλών παραγόντων – συνειδητών και ασυνείδητων», τονίζει η Λαμπρινή Ρόρη.
«Οι πολιτικές οικογενειακές καταβολές, ο άμεσος κοινωνικός περίγυρος ή τα κοινωνικά δίκτυα, ο ψυχικός δεσμός της παραταξιακής ταύτισης, η αναδρομική αποτίμηση της επίδοσης της απερχόμενης κυβέρνησης στον τομέα της οικονομίας, η προσδοκία για την εθνική οικονομία ή το προσωπικό “πορτοφόλι” στο μέλλον, η εικόνα των κομμάτων και των ηγετών τους και ευρύτερα οι μηχανισμοί πειθούς κομμάτων και μέσων ενημέρωσης, αλλά και τα ατομικά κοινωνικοδημογραφικά χαρακτηριστικά, όπως το φύλο, η ηλικία, η μόρφωση, το εισόδημα, η κοινωνική τάξη, είναι μερικοί από τους παράγοντες που βαρύνουν στην επιλογή της ψήφου. Είναι τόσο πολυπαραγοντική απόφαση η εκλογική επιλογή, που είναι πολύ λογικό να υποστηρίζουμε μια παράταξη για πολλούς άλλους λόγους, πέρα από τις θέσεις της».
Σύμφωνα πάντως με τη Βασιλική Γεωργιάδου, καθηγήτρια Πολιτικής Επιστήμης και μέλος της επιστημονικής ομάδας του ηλεκτρονικού συμβούλου ψήφου, το What2Vote.gr δεν σου λέει τι θα ψηφίσεις. «Είναι ένα εργαλείο που μπορεί να σε προσανατολίσει. Χρήσιμο και στους αναποφάσιστους και σε όσους ενδιαφέρονται να ανακαλύψουν τις θέσεις των κομμάτων σε διάφορα θέματα, γιατί αυτό θα τους βοηθήσει να πάρουν απόφαση για το τι θα ψηφίσουν. Μπορεί να είναι και ένα πείραμα με τον εαυτό μας· αντιστοιχεί ο τρόπος που βλέπουμε τον εαυτό μας με το αποτέλεσμα του ηλεκτρονικού συμβούλου ψήφου; Εμένα, για παράδειγμα, με πέτυχε στο 100%. Αλλους όχι, γιατί έχουν διαφορετικό perception για τον εαυτό τους. Και είναι τελικά αυτή η αντίληψη που θα τους πει τι θα ψηφίσουν».
Πώς ορίστηκαν οι άξονες
Το στοίχημα για την επιστημονική ομάδα του What2Vote.gr ήταν η κωδικοποίηση των επίσημων –και κατά το δυνατόν πιο πρόσφατων– θέσεων των κομμάτων πάνω σε δεκάδες θεματικές. Αυτές αντλήθηκαν προφανώς από τα προγράμματά τους, αλλά και από άλλα επίσημα κείμενα ή τις τοποθετήσεις του αρχηγού και στελεχών των κομμάτων. Οπως είπε στην «Κ» η επικεφαλής της ομάδας, επ. καθηγήτρια Πολιτικής Ανάλυσης ΕΚΠΑ Λαμπρινή Ρόρη, στο τέλος της διαδικασίας απευθύνθηκαν στα έξι κοινοβουλευτικά κόμματα προκειμένου να πουν τη γνώμη τους για την κωδικοποίηση. Απάντησαν τα τέσσερα από τα έξι, ενώ ο βαθμός σύγκλισης στην κωδικοποίηση ήταν πολύ υψηλός.
Σε σχέση με τις ενστάσεις μερίδας των χρηστών για την τοποθέτηση των κομμάτων στους άξονες, η Βασιλική Γεωργιάδου, καθηγήτρια Πολιτικής Επιστήμης, διευθύντρια και πρόεδρος του Δ.Σ. του Εθνικού Κέντρου Κοινωνικών Ερευνών (ΕΚΚΕ) και μέλος της επιστημονικής ομάδας του What2Vote.gr απαντά πως είναι λογική μια σχετική σύγχυση. «Για παράδειγμα το προφίλ ενός ακροδεξιού κόμματος είναι πιο εμφανές σε θέματα κοινωνικοπολιτισμικού περιεχομένου και εξωτερικής πολιτικής, στις θέσεις του δηλαδή για τη ΛΟΑΤΚΙ κοινότητα ή τις Πρέσπες, όταν όμως η συζήτηση γυρίζει στην οικονομία το προφίλ θολώνει. Μπορεί να είναι μεν υπέρ της ελεύθερης αγοράς αλλά θέλει και κοινωνικό κράτος και παροχές».
Ετσι, στον άξονα αριστεράς – δεξιάς βγαίνει στο κέντρο, ενώ στον κοινωνικοπολιτισμικό άξονα βγαίνει συντηρητικό. «Δεν παύει όμως να είναι ακροδεξιό κόμμα. Σε όλη την Ευρώπη η Ακροδεξιά είναι υπέρ του κοινωνικού κράτους αλλά το οποίο δεν θα απευθύνεται στους μετανάστες».
Την ίδια στιγμή, όπως λέει η κ. Γεωργιάδου που μελετά την άκρα Δεξιά εντός και εκτός συνόρων, στην Ευρώπη, υπάρχουν ακροδεξιά κόμματα που δεν είναι τόσο συντηρητικά σε θέματα όπως τα ΛΟΑΤΚΙ δικαιώματα. Αντίστοιχα, κάποια συντηρητικά κόμματα μπορεί να είναι πολύ πιο pro-european από ό,τι κάποια προοδευτικά κόμματα. «Το ποιος είναι προοδευτικός και ποιος όχι έχει θολώσει, είναι υπό διερεύνηση».
Οι αριθμοί
75.622 χρήστες είχαν προστρέξει στο What2Vote.gr από τις 18 Απριλίου έως και τις 2 Μαΐου – πάνω από 36.000 μόνο τις δύο πρώτες ημέρες.
Πηγή: Εφημερίδα Καθημερινή