Έρευνα του Allianz Foundation χαρτογραφεί στόχους και συναισθήματα ή προσδοκίες για τις Generation Z και Υ.
Υπό τον τίτλο «Next Generations Study» η έρευνα του Allianz Foundation, έβαλε στο μικροσκόπιο τις αντιλήψεις, τις διαθέσεις, τις στάσεις αλλά και τα συναισθήματα των νέων ανθρώπων στην Ευρώπη, ηλικίας από 18 – 39 ετών. Το γεγονός, δε, ότι πραγματοποιήθηκε σε Γερμανία, Ελλάδα, Ιταλία, Πολωνία και Ηνωμένο Βασίλειο επί ενός αρκετά μεγάλου δείγματος -προσέγγισε τα 10.000 άτομα- την καθιστά όχι μόνο αξιόπιστη αλλά και εξόχως αποκαλυπτική.
Οι άνθρωποι που έχουν γεννηθεί εκεί γύρω στις αρχές της δεκαετίας του ’90 (οι λεγόμενες Generation Z και Υ) θα διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στο μέλλον τόσο ως πολίτες όσο και ως εργαζόμενοι, καταναλωτές, αλλά και ως διαμορφωτές των επόμενων δεκαετιών. Για αυτό και τα ευρήματα της έρευνας και δη αυτά που αφορούν τη χώρα μας θα πρέπει να απασχολήσουν.
Ένα γενικό συμπέρασμα είναι ότι ανεξαρτήτως χώρας, οι νέοι μοιράζονται μια βαθιά ανησυχία για το μέλλον και 8 στους 10 διερωτώνται ανοιχτά αν η γενιά τους θα πρέπει να αποκτήσει παιδιά, καθώς πολλοί πιστεύουν πως οι κοινωνίες τους θα καταστούν λιγότερο βιώσιμες στο μέλλον. Εξάλλου, ενστερνίζονται την ιδέα ύπαρξης ενός κοινωνικά ισχυρού κράτους πρόνοιας και ενός ανεξάρτητου συστήματος δικαιοσύνης, ενώ ασπάζονται και τις αρχές της οικολογίας, της βιωσιμότητας και της πράσινης μετάβασης.
Αλλά πώς θα κάνουν τις φωνές τους να ακουστούν; Η συντριπτική πλειονότητα αναλαμβάνει καθημερινές δράσεις, επιλέγοντας πιο προσεκτικά και αλλάζοντας, για παράδειγμα, το τι καταναλώνει, το πως ψωνίζει και πώς ταξιδεύει. Ωστόσο μόνο λίγοι από αυτούς έχουν επιλέξει μέχρι τώρα να ενισχύσουν τις ατομικές φωνές τους και να ασκήσουν μεγαλύτερη πίεση στα κέντρα αποφάσεων μέσω συλλογικών δράσεων, όπως για παράδειγμα με τη συμμετοχή σε κάποιο κοινωνικό κίνημα. Αυτά, είναι σε γενικές γραμμές τα συμπεράσματα για τους νέους όλων των χωρών που συμμετείχαν στην έρευνα.
Όσον αφορά την Ελλάδα, οι προοπτικές για το μέλλον και οι κοινωνικές δράσεις των νεαρών ενηλίκων στην Ελλάδα συμβαδίζουν με εκείνες των συνομηλίκων τους στις άλλες χώρες της έρευνας, παρουσιάζοντας περισσότερες ομοιότητες παρά διαφορές. Με άλλα λόγια, τα προαναφερθέντα συμπεράσματα αντιπροσωπεύουν και τις ηλικίες 18 έως 39 στην Ελλάδα. Ωστόσο, υπάρχουν κάποια σημεία στα οποία οι νεαροί ενήλικες στην Ελλάδα διαφέρουν και αξίζει να δούμε λίγο πιο προσεκτικά.
Οι νέοι ενήλικες στην Ελλάδα εκφράζουν πιο εμφατικές προτεραιότητες από ό,τι οι νέοι στις άλλες χώρες που συμμετείχαν στην έρευνα, εστιάζοντας στη φιλικότητα προς τα παιδιά παρά την ανησυχία που προκαλεί η γονεϊκότητα (80% έναντι 56% σε όλες τις χώρες της έρευνας), στις ευκαιρίες για υψηλόμισθες θέσεις εργασίας και στην ισχυρή οικονομική ανάπτυξη ως απαραίτητες για την καθημερινή διαβίωση και την οικονομική βιωσιμότητα. Θεωρούν επίσης ότι η φιλικότητα προς το κλίμα και η εξάλειψη των ανισοτήτων είναι πολύ σημαντικές για το μέλλον στο οποίο θέλουν να ζήσουν.
Παράλληλα, επιδεικνύουν έλλειψη εμπιστοσύνης στους δημοκρατικούς θεσμούς και πολύ χαμηλό βαθμό εμπιστοσύνης στην κυβέρνηση και τα Μέσα Ενημέρωσης, με μόλις το 1/3 (σε αντίθεση με το 45% κατά μέσο όρο) να πιστεύει ότι η κυβέρνησή τους θα αναλάβει ηγετικό ρόλο στην επίλυση κοινωνικών και περιβαλλοντικών ζητημάτων. Αυτή η πεποίθηση έχει οδηγήσει πολλούς από τους νέους να συμμετέχουν σε διαμαρτυρίες, περισσότερο από ό,τι σε άλλες χώρες που συμμετείχαν στην έρευνα. Συν τοις άλλοις, το 38% δείχνει πολύ μεγάλη δυσπιστία στους πολιτικούς (σε σύγκριση με το 20% κατά μέσο όρο σε σύνολο χωρών) και ένα εντυπωσιακό 58% είναι απόλυτα πεπεισμένο ότι τα ΜΜΕ προωθούν και εξυπηρετούν τα δικά τους συμφέροντα αντί να καταγράφουν και να παρουσιάζουν τα γεγονότα (βλέπε χειραγώγηση και fake news).
Επίσης, οι νέοι Έλληνες φαίνεται να είναι προνοητικοί απέναντι στα κοινωνικά προβλήματα και τα εργασιακά ζητήματα, με μεγαλύτερο ποσοστό από τους συνομηλίκους τους στις υπόλοιπες χώρες να αναλαμβάνουν ατομικές δράσεις όπως είναι: η προσαρμογή της χρήσης ή κατανάλωσης ενέργειας, η υπεράσπιση εργασιακών θεμάτων (58% έναντι 44% κατά μέσο όρο) ή ακόμη και η επιλογή ή η αλλαγή του χώρου εργασίας τους για ηθικούς λόγους (37% έναντι 22% κατά μέσο όρο). Η δωρεά χρημάτων ή αγαθών (78%) και το μποϊκοτάζ κοινωνικά και περιβαλλοντικά ανεύθυνων προϊόντων (54%) συναντώνται επίσης πιο τακτικά στην Ελλάδα από ό,τι στο σύνολο του δείγματος (63% και 45%, αντίστοιχα).
Τι θέλουν, λοιπόν, οι νέοι ενήλικες στη χώρας μας; Αποζητούν οικονομική σταθερότητα και ασφάλεια, δίκαιη και φιλική κοινωνία προς όλους και περισσότερη δημοκρατία. Απόλυτα υγιής στάση, θα μπορούσε να ισχυριστεί κάποιος. Ωστόσο, προβληματισμό δημιουργεί το γεγονός ότι το 66% του ελληνικού δείγματος εμφανίζεται απαισιόδοξο σε σχέση με το μέλλον της Ελλάδας. Η αισιοδοξία βέβαια δεν πρέπει και δεν γίνεται να απουσιάζει από τους νέους ανθρώπους και ευτυχώς το 67% των νέων στην Ελλάδα είναι αισιόδοξοι για το προσωπικό τους μέλλον.
Συμπερασματικά, στο ερώτημα κατά πόσον οι νέοι ενήλικες είναι πραγματικά οι «διαμορφωτές του αύριο», η απάντηση είναι δυνητικά ναι, ωστόσο δεν μπορούν να αλλάξουν την πορεία των κοινωνιών μόνοι τους. Οι νέοι ενήλικες απαιτούν από την κοινωνία των πολιτών και τους δημόσιους και ιδιωτικούς χρηματοδότες της να λάβουν τις ανησυχίες και τα εμπόδιά τους πιο σοβαρά υπόψη απ’ αυτό που συμβαίνει ως σήμερα.
Η έρευνα πραγματοποιήθηκε σε συνεργασία με το SINUS Institute. Ως κοινωφελές ίδρυμα, το Allianz Foundation εργάζεται για τη διευκόλυνση και την εύρεση νέων τρόπων ώστε οι νέοι να συμμετέχουν ενεργά προς ένα βιώσιμο μέλλον και η εν λόγω έρευνα ήταν ένα βήμα προς τα εκεί.