«H γκαρνταρόμπα της μέσης Γαλλίδας τη δεκαετία του ’60 αποτελούνταν από 40 κομμάτια και δεν απαιτούσε ντουλάπες από τοίχο σε τοίχο ή walk-in closets για να χωρέσουν τα πάντα» αναφέρει η fashion editor των Financial Times, Lauren Indvic, σε άρθρο όπου εξηγεί γιατί το 2024 θα αγοράσει μόνο πέντε καινούρια ρούχα.
Σε μια εποχή όπου οι τάσεις της μόδας ξεφυτρώνουν σαν τα μανιτάρια -από το tomato girl μέχρι το coastal cowgirl- και η παντοδυναμία του fast fashion δεν ξεθωριάζει, η συντάκτρια αποφασίζει να πάει αντίθετα στο ρεύμα.
Το σύνθημα του κινήματος της βιώσιμης μόδας είναι “buy less, buy better” και προωθεί μια «ηθική» γκαρνταρόμπα. Όμως, σύμφωνα με το Hot or Cool Institute, ένα think tank με έδρα το Βερολίνο, δεν αρκεί η μείωση των αγορών για να περιοριστεί η αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη στον 1,5 °C -μια αύξηση της θερμοκρασίας κατά 2 °C σε σχέση με την προβιομηχανική εποχή συνδέεται με σοβαρές δυσμενείς επιπτώσεις για το φυσικό περιβάλλον και την ανθρώπινη υγεία και ευεξία, αναφέρει στον ιστότοπο της η Ευρωπαϊκή Ένωση.
Στην έκθεσή του με τίτλο “Unfit, Unfair, Unfashionable”, το think tank υπογραμμίζει ότι για να έχουμε πιθανότητα να επιτευχθεί ο στόχος του 1,5 βαθμού, θα πρέπει να μειώσουμε τις ετήσιες κατά κεφαλήν εκπομπές άνθρακα που παράγονται από τις ντουλάπες μας στα 128,7 κιλά. Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι δεν θα πρέπει να αγοράζουμε περισσότερα από πέντε έως εννέα νέα ρούχα το χρόνο, ανάλογα με τη χώρα που μένουμε.
1.5 Degree Wardrobe
Πόσο εύκολο όμως, είναι να αντισταθεί κανείς στις νέες παραλαβές των κολοσσών της fast fashion, στις συλλεκτικές συλλογές που προκύπτουν από συνεργασίες brand και περιζήτητων σχεδιαστών και σε όλες τις ιδέες που βλέπουμε καθημερινά σε Instagram και ΤikTok; Ο στόχος μοιάζει ανέφικτος. Όπως εξομολογείται η Ιndvic στο άρθρο, πέρυσι αγόρασε 20 νέα είδη, μια σημαντική βελτίωση σε σχέση με το 2014, όταν ξετρελαμένη με τη μάρκα J Crew, είχε αγοράσει 82 ρούχα, παπούτσια και αξεσουάρ – και παρόλα αυτά κατάφερνε να νιώθει άσχημα ντυμένη. «Όταν αγοράζεις 82 είδη σε έναν χρόνο, δεν ξοδεύεις πολύ χρόνο για να σκεφτείς τι αγοράζεις» καταλήγει.
Στην μελέτη του, το Hot or Cool Institute προτείνει την “1.5-degree wardrobe”. Είναι προσεκτικά σχεδιασμένη και περιλαμβάνει 74 είδη -συμπεριλαμβανομένων των παπουτσιών- για κατοίκους χωρών με δύο εποχές και 85 με τέσσερις εποχές. Σε σχεδιάγραμμα εξηγεί ότι με αυτά τα είδη μπορούμε να δημιουργήσουμε έξι εμφανίσεις για τη δουλειά, τρεις για το σπίτι, πέντε για σπορ και γυμναστήριο, δύο για εορταστικές περιστάσεις και τέσσερεις για την ύπαιθρο. Δεδομένου ότι το 70% του περιεχομένου της ντουλάπας μας είναι «παθητικό» – δηλαδή δεν φοριέται ποτέ ή φοριέται μόνο σπάνια- η ιδέα για μια γκαρνταρόμπα όπου όλα τα ενδύματα θα παίζουν σπουδαίο ρόλο στην εμφάνισή μας αλλά και θα συμβάλλουν στη μείωση των εκπομπών άνθρακα, ακούγεται υπέροχη.
Οι ενέργειες για μια πιο «βιώσιμη» γκαρνταρόμπα είναι λίγο πολύ γνωστές: λιγότερα πλυντήρια και στεγνωτήρια, πλύσιμο στους 30°C, μεταποίηση και επιδιόρθωση, αγορά second-hand ρούχων, ενοικίαση ρούχων και αξεσουάρ, ανακύκλωση. Αλλά καμία από αυτές τις ενέργειες δεν συναγωνίζεται το όφελος της αγοράς λιγότερων ρούχων, καταλήγει η μελέτη.
Η Tiffanie Darke / Photo: @tiffdarke/Instagram
Πίσω από την εκστρατεία “Rule of 5” βρίσκεται η δημοσιογράφος, συγγραφέας και συνιδιοκτήτρια του καταστήματος βιώσιμης μόδας Agora στο ξενοδοχείο Six Senses Ιbiza, Tiffanie Darke. Στις αρχές του 2023, συνειδητοποιώντας το ανυπολόγιστο κακό που κάνει στο περιβάλλον ο όγκος των ρούχων που αγοράζουμε, έθεσε στον εαυτό της την πρόκληση να αποκτήσει μόνο πέντε καινούρια ρούχα. Μόλις ανακοίνωσε τα σχέδια της στα social media, χιλιάδες γυναίκες την ακολούθησαν.
Και όπως αναφέρει σε άρθρο της στο Guardian, ανακάλυψαν ότι το στυλ τους διαφέρει από αυτό που συνταγογραφεί το Instagram, θυμήθηκαν τη χαρά τού να δανείζεσαι ρούχα, και κατάλαβαν ότι η απεξάρτηση από το shopping είναι εφικτή. «Η πρόκληση προσφέρει την ευχαρίστηση του shopping, αλλά απαιτεί από εσάς να σκεφτείτε προσεκτικά τα ρούχα που θα επιλέξετε. Πρέπει να είναι ξεχωριστά, να “δουλεύουν σκληρά” στην γκαρνταρόμπα σας και να τα αγαπάτε πραγματικά».
Φωτογραφίες: Getty Images /Ideal Image