Χρωματοθεραπεία: Τα χρώματα ως “φάρμακο” για σωματικές και ψυχικές παθήσεις

Η χρωματοθεραπεία είναι μια μορφή εναλλακτικής και ουσιαστικά αναπόδεικτης επιστημονικά προσπάθειας με τη χρήση χρώματος και φωτός να αντιμετωπιστούν ψυχικά και σωματικά θέματα υγείας. Η χρήση της χρονολογείται από την εποχή των αρχαίων Αιγυπτίων, που έφτιαχναν αίθουσες στις οποίες περνούσε το φως του ήλιου μέσα από χρωματιστούς κρυστάλλους για θεραπευτικούς σκοπούς.

Παρ’ όλο που με τα χρόνια η χρωματοθεραπεία έχει γίνει πιο δημοφιλής, δεν αποτελεί ακόμα ευρέως αποδεκτή μορφή θεραπείας στη δυτική ιατρική, καθώς πολλοί ειδικοί τη θεωρούν ψευδοεπιστήμη.

Η χρωματοθεραπεία δεν έχει σχέση με τη χρήση των χρωμάτων, ως εργαλείο, στην ψυχολογία και την παιδοψυχολογία.

Αξίζει να αναφέρουμε τον τρόπο με τον οποίο οι ειδικοί εργαλειοποιούν τα χρώματα, για να ερμηνεύσουν τον παιδικό ψυχισμό. Οι ψυχολόγοι Ντέηβιντ Λιούις και Τζέημς Γκρήν, οι οποίοι ασχολήθηκαν με τις παιδικές ζωγραφιές και το κρυφό νόημά τους, αναφέρουν πως το χρώμα για το παιδί δεν είναι θέμα προτίμησης, αλλά έχει βαθύτερη σημασία και εκφράζει τα συναισθήματά τους.

Χρωματοθεραπεία: Η θεραπευτική δύναμη των χρωμάτων

Εάν στις ζωγραφιές επικρατεί το πορτοκαλί χρώμα συνήθως πρόκειται για παιδί με φιλική συμπεριφορά, ήρεμο και συναισθηματικό.

Το κίτρινο εκφράζει ένα παιδί με δυναμισμό και φιλοδοξίες, που του αρέσει η έντονη δράση.

Το μπλε συνήθως το επιλέγουν παιδία τα οποία είναι ικανά να ρυθμίσουν τη συναισθηματική συμπεριφορά τους και έχουν ανεπτυγμένη ωριμότητα.

Το πράσινο χρώμα συνήθως εκφράζει πείσμα και επιμονή.

 Το μαύρο χρώμα συμβολίζει τον φόβο, την αγωνία, καθώς και την επιθυμία της απομόνωσης.

 Όταν επικρατεί το άσπρο, όταν δηλαδή τα παιδιά φτιάχνουν πολύ μικρά σχέδια και αφήνουν κενό το υπόλοιπο χαρτί, συνήθως, επικρατεί ένα αίσθημα συστολής και φόβου απέναντι στους άλλους.

Το γκρίζο χρώμα το προτιμούν παιδιά με έντονη εσωστρέφεια.

Ωστόσο η χρωματοθεραπεία είναι εντελώς διαφορετική. Βασίζεται στην υπόθεση πως κάποια χρώματα μπορούν να επηρεάσουν την «ενέργεια» των ανθρώπων και την κατάσταση της υγείας τους.

Χρωματοθεραπεία: Η θεραπευτική δύναμη των χρωμάτων
(AP Photo/Rajanish Kakade)

Όλοι οι άνθρωποι βιώνουν τον τρόπο που τα χρώματα μπορούν να επηρεάσουν τη διάθεση. Κάποιοι βλέποντας το πράσινο της φύσης ενώ ασκούνται, άλλοι νιώθοντας καλύτερα όταν φοράνε ένα συγκεκριμένο χρώμα. Η χρωματοθεραπεία συναντάται και στην αγιουρβέδα, την παραδοσιακή ινδική ιατρική. Σύμφωνα με αυτή, η εφαρμογή συγκεκριμένων χρωμάτων μπορεί να διορθώσει τις ανισορροπίες στα ενεργειακά κέντρα (τσάκρα) του σώματος.

Η θεραπευτική δύναμη των χρωμάτων

  • Κόκκινο: Χρησιμοποιείται για να ενεργοποιήσει ή να αναζωογονήσει κάποιον που αισθάνεται κουρασμένος ή «πεσμένος». Ωστόσο, εάν κάποιος ήδη νιώθει ένταση, το κόκκινο χρώμα μπορεί να την αυξήσει.
  • Μπλε: Το χρησιμοποιούν για την αντιμετώπιση της κατάθλιψης και του πόνου. Οι πιο σκούρες αποχρώσεις του μπλε θεωρείται πως έχουν ηρεμιστικές ιδιότητες και ότι βοηθούν άτομα με αϋπνία ή άλλες διαταραχές ύπνου.
  • Πράσινο: Το πράσινο είναι το χρώμα της φύσης και θεωρείται πως βοηθάει στην ανακούφιση από το στρες και στη χαλάρωση.
  • Κίτρινο: Χρησιμοποιείται για τη βελτίωση της διάθεσης και για να νιώσουμε πιο χαρούμενοι κι αισιόδοξοι.
  • Πορτοκαλί: Όπως και το κίτρινο, χρησιμοποιείται για να προκαλέσει συναισθήματα χαράς. Αυτό το φωτεινό, θερμό χρώμα θεωρείται επίσης ότι διεγείρει την όρεξη και ενεργοποιεί την πνευματική δραστηριότητα.

Τεχνικές της χρωματοθεραπείας

Υπάρχουν δύο κύριες τεχνικές της θεραπείας μέσω του χρώματος: κοιτώντας ένα συγκεκριμένο χρώμα περιμένουμε ότι θα προκαλέσει την επιθυμητή ανταπόκριση στο σώμα μας, ή ανακλώντας συγκεκριμένα χρώματα απευθείας σε σημεία του σώματος.

Θεωρείται πως το χρώμα μπορεί να εισέλθει στο σώμα μέσω των ματιών ή του δέρματος. Κάθε χρώμα που βλέπουμε έχει το δικό του μήκος κύματος και συχνότητα. Κάθε μοναδική συχνότητα έχει διαφορετική επίδραση και χρησιμοποιείται για διαφορετικούς σκοπούς. Τα θερμά χρώματα συνήθως χρησιμοποιούνται για διέγερση και τα ψυχρά για χαλάρωση.

Σε τι μπορεί να βοηθήσει η χρωματοθεραπεία

Η χρωματοθεραπεία θεωρείται είδος εναλλακτικής ιατρικής. Φέρεται να βοηθάει σε διάφορα θέματα, όπως:

  • στρες,
  • κατάθλιψη,
  • επιθετικότητα,
  • υψηλή πίεση
  • διαταραχές ύπνου,
  • άγχος
  • δερματικές λοιμώξεις.

Είναι σημαντικό να αναφέρουμε ότι δεν υπάρχουν επιστημονικά ευρήματα που να αποδεικνύουν πως η χρωματοθεραπεία είναι αποτελεσματική για οποιοδήποτε πρόβλημα υγείας. Ωστόσο είναι δημοφιλής στην εναλλακτική ιατρική και πρωταγωνιστεί στην ινδική κουλτούρα.

Χρωματοθεραπεία: Η θεραπευτική δύναμη των χρωμάτων
(AP Photo/Rafiq Maqbool)

Εδώ και δεκαετίες, η χρωματοθεραπεία φέρεται να προσφέρει ποικίλα οφέλη, σωματικά και ψυχικά, όπως:

  • Ανακούφιση από το στρες: Κάποια χρώματα όπως το μπλε και το πράσινο θεωρείται πως έχουν κατευναστική επίδραση σε άτομα με στρες ή άγχος.
  • Διέγερση της όρεξης: Θερμά και διεγερτικά χρώματα θεωρείται ότι τονώνουν την όρεξη σε περίπτωση που κάποιος δυσκολεύεται με το φαγητό.
  • Εποχική συναισθηματική διαταραχή: Συνήθως εμφανίζεται τον χειμώνα εξαιτίας της μειωμένης ηλιοφάνειας. Κάποια είδη θεραπείας με φως βοηθούν στην αντιμετώπιση αυτής της διαταραχής διάθεσης. Σύμφωνα με τη χρωματοθεραπεία, μπορούν να βοηθήσουν και τα θερμά χρώματα, όπως το κίτρινο και το πορτοκαλί.
  • Για την τόνωση της ενέργειας: Χρώματα όπως το κόκκινο και το κίτρινο θεωρείται ότι τονώνουν την ενέργειά μας και μας κινητοποιούν.

Αν και σύμφωνα με τη χρωματοθεραπεία συγκεκριμένα χρώματα προκαλούν συγκεκριμένα συναισθήματα στους περισσότερους ανθρώπους, αυτό δεν ισχύει πάντα. Ο κάθε άνθρωπος είναι μοναδικός και η επίδρασή τους μπορεί να διαφέρει από άτομο σε άτομο. Χρώματα που οι περισσότεροι μπορεί να θεωρούν χαλαρωτικά, ίσως προκαλούν άγχος ή κατάθλιψη σε άλλους.

Πώς να ξεκινήσετε

Ενώ η επιστημονική διάσταση πίσω από τη χρωματοθεραπεία παραμένει ακόμα ατεκμηρίωτη, δεν είναι κακό να δοκιμάσετε κάποιες πτυχές της.

Ας δούμε πως μπορεί κάποιος να αρχίσει να πειραματίζεται με τη χρωματοθεραπεία:

  • Απαλλαγείτε από το μπλε φως το βράδυ για καλύτερο ύπνο: Οι έρευνες έχουν δείξει πως το μπλε φως από την οθόνη του λάπτοπ, του κινητού τηλεφώνου και της τηλεόρασης επηρεάζει τον κιρκάδιο ρυθμό, με άσχημες συνέπειες για την ποιότητα του ύπνου μας. Βοηθάει η χρήση γυαλιών που μπλοκάρουν την μπλε ακτινοβολία ή η ρύθμιση των συσκευών στη νυχτερινή οθόνη.
  • Απολαύστε τη φύση: Το πράσινο των φύλλων και του γρασιδιού που βρίσκεται σε αφθονία στη φύση σίγουρα μας χαλαρώνει.
  • Κάντε συνειδητές χρωματικές επιλογές: Όταν επιλέγετε χρώματα για οτιδήποτε, από το χρώμα στους τοίχους του δωματίου σας μέχρι των ρούχων που φοράτε, επιλέγετε χρώματα που σας τονώνουν ή σας προκαλούν ευχάριστα συναισθήματα.