Ο αγώνας που έδωσε ο Ίκαρος Νέας Ιωνίας, για να ανέβει στην Α’ Εθνική κατηγορία, συμπλήρωσε ήδη μισό αιώνα ιστορίας και δύο ακόμη χρόνια. Το Αθλητικό γεγονός απόκτησε ιδιαίτερη σημασία γιατί παραμένει 51 χρόνια μετά, ο αγώνας που έκοψε τα περισσότερα εισιτήρια θεατών στη Β’ Εθνική κατηγορία.
Ήταν Τετάρτη 29 Μαρτίου του 1972 όταν διεξήχθη στο γήπεδο της ΑΕΚ η αναμέτρηση ανάμεσα στον Ίκαρο της Νέας Ιωνίας και τη Μαύρη Θύελλα της Καλαμάτας.
Η θρυλική αναμέτρηση που έδωσε ο Ίκαρος Νέας Ιωνίας
Στις εξέδρες του τότε γηπέδου της ΑΕΚ και πέριξ στη Νέα Φιλαδέλφεια, που φιλοξενούσε τον αγώνα των δύο ομάδων βρέθηκαν 35.000 – 45.000 άνθρωποι, ένα πλήθος μυθικό για την εποχή. Άλλωστε, την ίδια μέρα έκανε προπόνηση η Εθνική Ελλάδος και δεν ήταν καν μέρα ελεύθερη υποχρεώσεων για τους λάτρεις του ποδοσφαίρου, που τότε κατέκλυζαν τα γήπεδα.
Ο Ίκαρος της Νέας Ιωνίας, διεκδικούσε την άνοδό του στην Α’ Εθνική κατηγορία. Το σκηνικό της εποχής ζοφερό. Χούντα και άκρατη δολοπλοκία σε κάθε τομέα. Η Νέα Ιωνία δεν ανήκε ούτε κατά διάνοια στις ευννοούμενες περιοχές του καθεστώτος. Το αντίθετο.
Οι φήμες λένε (παραμένουν αναπόδεικτες) πως υπήρχαν άνωθεν εντολές για την έκβαση του αγώνα ή ακόμη και πως κάποιοι συνηγόρησαν να χάσει ο Ίκαρος.
Το πρώτο μεταξύ των δυο ομάδων παιχνίδι, πριν από δεκαπέντε μέρες στο γήπεδο της Νέας Ιωνίας, είχε διακοπεί εξαιτίας επεισοδίων λίγο πριν τη λήξη κι ενώ ο Ίκαρος προηγείτο με 1-0. Η ΕΠΟ, που εκδίκασε την υπόθεση, αποφάσισε την επανάληψή του στο γήπεδο της ΑΕΚ.
Το γεγονός αυτό έριξε λάδι στη φωτιά και πυροδότησε το ενδιαφέρον των οπαδών -αλλά και ουδέτερων φιλάθλων. Στην Καλαμάτα οργανώθηκε εκστρατεία ενώ στη Νέα Ιωνία σήμανε συναγερμός. Οι δυο πόλεις ζούσαν στον πυρετό του παιχνιδιού.
Ο Νίκος Δουρίδας, παλαίμαχος ποδοσφαιριστής του ΠΑΟ Σαφράμπολης και του Ίκαρου, ήξερε ότι η μάχη της εξέδρας θα έπαιζε σημαντικό ρόλο στην έκβαση του αγώνα. Για να κερδηθεί χρειαζόταν έναν εμψυχωτή και καλύτερος εμψυχωτής από τον Ατίλιο δεν υπήρχε. Του έκανε την πρόταση: «Βασίλη έρχεσαι;» «Μέσα είμαι» απάντησε αυτός.
Για το ματς είχαν τυπωθεί 16. 500 εισιτήρια των 30 δραχμών. Οι πόρτες έκλεισαν 20 λεπτά πριν από την έναρξη, αφού το γήπεδο είχε γεμίσει ασφυκτικά και δεν χωρούσε άλλο κόσμο.
«Εκείνο, που μας άφησε άφωνους ήταν η παρουσία του κόσμου στη Νέα Φιλαδέλφεια… Θυμάμαι ότι την ίδια μέρα έκανε προπόνηση στη Ριζούπολη η Εθνική Ελλάδας. Ο Παναγούλιας με τον Παπαϊωάνου και τον Δομάζο ήρθαν για να δουν το παιχνίδι και δεν μπορούσαν να μπουν στο γήπεδο. Τελικά βρήκαν τρόπο αλλά ο Παναγούλιας είχε να λέει για τον κόσμο, που συνάντησαν… (Μαρτυρία του ποδοσφαιριστή της Καλαμάτας, Μίμη Σπεντζόπουλου).
Ο Ίκαρος Νέας Ιωνίας με πλήθος φιλάθλων
Μέσα στο γήπεδο ήταν ήδη 35.000 άνθρωποι, ο ένας πάνω στον άλλο, ενώ απέξω συνωστίζονταν άλλοι 10.000. Η αστυνομία ήταν αδύνατο να τους κρατήσει και ο έλεγχος χάθηκε γρήγορα. Έγινε ντου, οι πόρτες υποχώρησαν και όσοι μπόρεσαν, τρύπωσαν μέσα.
«Πλήρωσα 40-45 χιλιάρικα την πόρτα, που είχαν σπάσει… Ήταν η θύρα μπροστά στην εκκλησία… Πρώτα τσάκισαν το επάνω μέρος, μετά κατέβασαν τις μπάρες για να ανοίξει λίγο και μετά, που έγινε το ντου, την γκρέμισαν ολότελα. Μπήκαν από εκεί και προωθήθηκαν σε όλες τις εξέδρες. Αφού τις γέμισαν ασφυκτικά έπιασαν γύρω-γύρω τα κάγκελα. Όρθιοι… Εγώ στο γήπεδο είχα πάει πολύ νωρίτερα και τα είδα όλα…» (Μαρτυρία του προέδρου του Ίκαρου, Γιάννη Κυλίκογλου)
“Κύριε Διοικητά, θα χρειαστούν 800 χωροφύλακες”
Όμως ο πρόεδρος της ομάδας τα είχε προβλέψει πριν συμβούν όλα αυτά. “Πήγα στη Χωροφυλακή Ν. Ιωνίας, όπου θα γινόταν η σύσκεψη για τα μέτρα ασφαλείας του αγώνα. Διοικητής ήταν ένας Σπυράκης. Του λέω «κύριε διοικητά, θα χρειαστούν 800 χωροφύλακες». Τρελάθηκε, μόλις το άκουσε.
«Τι 800; Και 80 πολλοί είναι». Εγώ επέμενα γιατί είχα πληροφορίες από την Καλαμάτα και από τις συνοικίες ότι θα μαζευόταν πολύς κόσμος και ο κίνδυνος επεισοδίων θα ήταν μεγάλος. Αυτός επέμενε και τη μέρα του αγώνα έστειλε στο γήπεδο μόνο 80 χωροφύλακες. Τι να κάνουν απέναντι σε τόσες χιλιάδες κόσμο;
Αφού, ο Ασλανίδης( τότε γενικός γραμματέας Αθλητισμού), για να μπει στο γήπεδο, έκανε 15 λεπτά. Τον βλέπω στην εξέδρα, ήταν σε έξαλλη κατάσταση: «Τι είναι αυτά τα χάλια;» φώναζε. Κάθισα και του εξήγησα τι είχε συμβεί. Την επομένη κάλεσε τον Σπυράκη και τον μετέθεσε στον Έβρο».
Ήταν μια ζεστή για την εποχή ημέρα που γινόταν ακόμη πιο ζεστή από την ατμόσφαιρα, που επικρατούσε στην εξέδρα. Οι αντίπαλοι οπαδοί μοιράστηκαν. Του Ίκαρου έπιασαν το πέταλο προς τη μεριά του Άλσους. Με πανό και κόρνες δημιούργησαν εκρηκτική ατμόσφαιρα.
Ο Ίκαρος Νέας Ιωνίας έφερε τον Ατίλιο
Στην εξέδρα των επισήμων, μπροστά-μπροστά, κάθονταν ο Υπουργός Αναπληρωτής Εσωτερικών, Νικόλαος Εφέσιος, έχοντας δίπλα του, τον Γ. Γ Αθλητισμού, Κωνσταντίνο Ασλανίδη. Πιο εκεί ήταν ο Αναπληρωτής Γ Γ Α, Γεώργιος Βλαδίμηρος, ο Γ.Γ του Υπουργείου Οικονομικών, Γεωργακόπουλος, με τον πρόεδρο της ΕΠΟ, Γιώργο Δέδε και τον Γενικό Γραμματέα, Κούβαρη.
«Οι φίλαθλοι μας στην εξέδρα είχαν δημιουργήσει φοβερή ατμόσφαιρα. Τον τόνο έδινε η τρομπέτα του θρυλικού Ατίλιο, ο οποίος ήταν συγγενής του παλιού παίκτη της ομάδας, Nίκου Δουρίδα και είχε έρθει και αυτός για να συμπαρασταθεί στην προσπάθειά μας». (Μαρτυρία του ποδοσφαιριστή του Ίκαρου, Γιώργου Ουσταμπασίδη).
Οι συνθέσεις των δυο μονομάχων είχαν ως εξής:
ΙΚΑΡΟΣ: Αργυρόπουλος, Ρούσσος, Παναγιωτίδης, Ούσταμπασίδης Μέξας, Χαραλαμπίδης, Παργιανός (46΄ Νικολαΐδης), Καραβέλης, Κούκας Γ, Ανθρωπέλος (46΄ Μπουλούμπασης), Φιλιππίδης.
ΚΑΛΑΜΑΤΑ: Μελιγαλιώτης, Μουλατσιώτης, Μαράντος, Παντελόπουλος, Σκαφιδάς, Δαμιανάκος, Σταυριανέας, Καλαϊτζίδης Θεοδώρου, Σπεντζόπουλος, Ασημακόπουλος.
Το στρίψιμο του νομίσματος από τον διαιτητή Αλεξόπουλο κέρδισε ο αρχηγός Ουσταμπασίδης και ο Ίκαρος πήρε τη «σέντρα».
Ίκαρος Νέας Ιωνίας: Τα παπούτσια των παικτών ήταν δανεικά
Στο μεταξύ οι παίκτες έτρεχαν πέρα-δώθε, προσπαθώντας να συνηθίσουν τα δανεικά παπούτσια τους. «Δεν είχαμε παπούτσια για χόρτο. Τότε τα παπούτσια δεν τα κατασκεύαζαν εταιρίες, δεν ήταν όπως τα σημερινά, που τα βάζεις και παίζεις αμέσως. Έπρεπε να τα βάλεις αρκετές μέρες πριν, για να στρώσουν.
Λέμε εμείς: «Για ένα ματς, θα πάμε να φτιάξουμε παπούτσια; Θα μας δώσει η ΑΕΚ». Την Δευτέρα, λοιπόν, αφού κάναμε την προπόνηση στο γήπεδο, πιάνουμε τον φροντιστή της ΑΕΚ. Τον ρωτάμε: «Θα μας δώσεις παπούτσια;» Πάει αυτός, ρωτάει τον Στάνκοβιτς. Δεν είχε αντίρρηση: «Την Τετάρτη δεν έχω παιχνίδι, ας πάρουν τα παπούτσια». Έρχεται και μας λέει: «Εντάξει, βρείτε νούμερα».
Βρίσκει ο καθένας το παπούτσι που του ταιριάζει, π.χ ο Ουσταμπασίδης του Παπαϊωάννου, και φτιάχνει ο φροντιστής ένα κατάλογο με τις αντιστοιχίες», θυμάται ο Κώστας Φιλιππίδης.
Δεν είχε συμπληρωθεί το πρώτο λεπτό όταν η τρομπέτα του Ατίλιο σάλπιζε για το 1-0. Οι παίκτες του Ίκαρου άλλαξαν δυο-τρεις μπαλιές, ο Κούκας έβγαλε τη σέντρα και ο Φιλιππίδης με κεφαλιά νίκησε τον Μελιγαλιώτη.
«Με το που βλέπω τη μπάλα στα δίχτυα συνεχίζω να τρέχω, βγαίνω από το τερέν και πάω στη γωνιά της εξέδρας που ήταν προς την εκκλησία, για να πανηγυρίσω. Μόλις φτάνω, μου έρχονται βροχή τα μπουκάλια. Τότε συνειδητοποίησα ότι εκεί κάθονταν οι οπαδοί της Καλαμάτας. Κάνω τότε επιτόπου στροφή και τρέχω για το άλλο πέταλο, που ήταν οι δικοί μας». (Μαρτυρία του σκόρερ Κώστα Φιλιππίδη).
Το πανηγύρι στην εξέδρα των (τυπικά) γηπεδούχων κράτησε πάνω από μια ώρα αλλά στο 75΄ η Καλαμάτα έπιασε στον ύπνο την άμυνα του Ίκαρου και ο ξεχασμένος Ασημακόπουλος με κεφαλιά ισοφάρισε. Το 1-1 ήταν και το τελικό αποτέλεσμα του αγώνα, στον οποίο κόπηκαν επισήμως 16.042 εισιτήρια και εισπράχθηκαν 429.690 δρχ (ρεκόρ Β΄ Εθνικής).
Οι δυο ομάδες δεν έλυσαν τις διαφορές τους και συνέχισαν να παλεύουν για την πρώτη θέση μέχρι την προτελευταία αγωνιστική, οπότε ο Ίκαρος Νέας Ιωνίας υπέστη καταδικαστική ήττα με 3-1 από τον Αργοναύτη κι έδωσε την ευκαιρία στην Καλαμάτα να τον προσπεράσει στη βαθμολογία και να κόψει πρώτη το νήμα…
*Για το άρθρο αντλήθηκαν πληροφορίες και χρησιμοποιήθηκαν αποσπάσματα από το βιβλίο του Κώστα Χαλέμου: Το Ταξίδι του Ίκαρου (Αθήνα 2012)