Τα προβλήματα που υπάρχουν στην Τοπική Αυτοδιοίκηση επιχειρεί να χαρτογραφήσει έρευνα της διαΝΕΟσις για τη σημασία της καλύτερης οργάνωσης της τοπικής αυτοδιοίκησης στη χώρα μας που καταλήγει σε λεπτομερή, κωδικοποιημένα σχέδια δράσης για τη βελτίωση της καθημερινότητας των πολιτών.
Η μελέτη επισημαίνει προβλήματα σε 14 τομείς στους οποίους πρέπει να εστιάσει μια αποτελεσματική μεταρρύθμιση:
- Χωροταξικός και πολεοδομικός σχεδιασμός: Πολλές και αντικρουόμενες πολεοδομικές διατάξεις δημιούργησαν ένα αναποτελεσματικό σύστημα, το οποίο δημιουργεί προβλήματα στην ανάπτυξη και στην προστασία του περιβάλλοντος.
- Αδειοδότηση επιχειρήσεων: Αν και το σχετικά πρόσφατο καθεστώς της γνωστοποίησης έχει απλοποιήσει πολλές διαδικασίες, ορισμένα προβλήματα παραμένουν.
- Αγροτική πολιτική: Η πρόσφατη εμπλοκή των δήμων στην άσκηση αγροτικής πολιτικής προκαλεί προβλήματα συντονισμού και επικάλυψης αρμοδιοτήτων.
- Κοινωνική πολιτική: Οι δήμοι απέκτησαν πολλές αρμοδιότητες κοινωνικής πολιτικής την εποχή της κρίσης, χωρίς να διαθέτουν επαρκή τεχνογνωσία ή πόρους.
- Διαχείριση περιουσίας: Οι δήμοι διαθέτουν σημαντική ακίνητη περιουσία, αλλά παραμένουν χωρίς σχέδιο για τη διαχείρισή της.
- Περιβάλλον: Το θεσμικό πλαίσιο που ορίζει τις δυνατότητες των δήμων στον τομέα της περιβαλλοντικής πολιτικής παραμένει “πολύπλοκο και συχνά ασαφές”.
- Πολιτική προστασία: Μέχρι το 2020, δεν υπήρχε ειδική νομοθεσία. Επιπλέον, οι εσωτερικές δομές των δήμων είναι υποστελεχωμένες και δεν συμμετέχουν στον σχεδιασμό.
- Αναπτυξιακός σχεδιασμός: Παρατηρούνται σημαντικά προβλήματα στην απορρόφηση και στην αξιοποίηση ευρωπαϊκών ή άλλων πόρων.
- Οργάνωση δομών και λειτουργίας ΟΤΑ: Παρά τα “θεματικά” προβλήματα, κάποιες δυσλειτουργίες, όπως η ελλιπής ψηφιοποίηση, επηρεάζουν οριζόντια τους δήμους.
- Πόροι από το κεντρικό κράτος: Η αυτονομία των δήμων παραμένει περιορισμένη, ενώ υπάρχει η ανάγκη για αύξηση και διαφορετικό τρόπο διανομής των Κεντρικών Αυτοτελών Πόρων.
- Εποπτεία και έλεγχος: Διαπιστώνονται σημαντικές ελλείψεις σε λογιστικά συστήματα, μηχανισμούς λογοδοσίας και επιστημονικό δυναμικό.
- Ψηφιακός μετασχηματισμός: Το θεσμικό πλαίσιο παραμένει πολυδαίδαλο, δημιουργώντας γραφειοκρατία, ενώ δεν έχει προσαρμοστεί πλήρως σε νεότερους κανόνες.
- Πολυεπίπεδη διακυβέρνηση: Δεν έχει μέχρι στιγμής αναπτυχθεί ένα ενιαίο διοικητικό σύστημα, ώστε όλα τα επίπεδα της δημόσιας διοίκησης να λειτουργούν στο πλαίσιο αυτού του συστήματος.
- Δεοντολογία, διαφάνεια και απλούστευση διαδικασιών: Οι δήμοι λειτουργούν με απαρχαιωμένο Κώδικα Διοικητικών Διαδικασιών, συχνά χωρίς οργανογράμματα, ενώ το προσωπικό δεν έχει εκπαιδευτεί σε νεότερα μοντέλα λειτουργίας.
Και προτείνει μία σειρά από ενδεχόμενες λύσεις για πιο αποτελεσματική λειτουργία των Δήμων
Το πλήρες κείμενο της έρευνας